Kwaliteitsverschillen in Prostaatkankerbehandelingen: Een toelichting

Wat in de uitzending helaas niet voldoende werd belicht, is dat er in Nederland de afgelopen 10 jaar grote stappen zijn gezet om de kwaliteit van prostaatkankerbehandelingen te verbeteren.

De beroepsgroep van urologen heeft opgemerkt dat er landelijk grote verschillen bestonden in de resultaten van operatieve behandelingen. 10 jaar geleden waren er ziekenhuizen waar deze operaties slechts enkele keren per jaar werden uitgevoerd. Tegenwoordig worden deze operaties alleen nog uitgevoerd in centra waar minimaal 100 prostaatkankeroperaties per jaar worden gedaan door een vast team van specialisten. Er vindt regelmatig landelijk overleg plaats, behandelresultaten worden vergeleken, en er wordt continu gezocht naar manieren om de kans op incontinentie en erectieproblemen te minimaliseren zonder de kans op genezing te verkleinen.

In deze gespecialiseerde centra is de kans op incontinentie, zoals in het programma werd gesteld, veel lager dan 85%. Natuurlijk zijn er patiëntencategorieën met een hoger risico op blijvend letsel, zoals oudere patiënten of patiënten met bestaande gezondheidsproblemen. Maar over het algemeen zijn de resultaten veel beter dan gesuggereerd.

Het is belangrijk om te begrijpen wat de belangrijkste oorzaken van verschillen in uitkomsten zijn:

• Een vergevorderde tumor kan soms niet zenuwsparend worden geopereerd.
• Definities van incontinentie verschillen: soms wordt iemand als incontinent beschouwd als die voor de zekerheid nog een verband gebruikt, terwijl anderen pas als incontinent worden beschouwd bij gebruik van meerdere inleggers per dag.
• Om behandelresultaten betrouwbaar te meten, moeten patiënten meerdere keren per jaar lange vragenlijsten invullen, wat belastend kan zijn.

Als behandelaars willen we graag zo transparant mogelijk zijn over onze resultaten. We baseren onze informatie aan patiënten op onze eigen resultaten, die we goed kennen en waarvan we weten hoe representatief ze zijn. Op de websites van de hoog-volume instituten worden deze resultaten gecommuniceerd.

Er zullen altijd verschillen tussen ziekenhuizen, operateurs en behandeladviezen blijven bestaan, omdat patiënten simpelweg allemaal verschillend zijn. Verschillen van 10-20% kunnen vaak goed worden verklaard. Bij grotere verschillen onderzoeken we altijd de oorzaken.

Deze toelichting is bedoeld om een indruk te geven van de landelijke veranderingen en verbeteringen in de prostaatkankerzorg in Nederland. Het Anser-netwerk is het grootste samenwerkingsverband op het gebied van prostaatkankerzorg in Nederland, van diagnose tot behandeling. We zijn trots op de rol die we hebben kunnen spelen in deze verbeteringen en op de vele gedreven urologen die zich hebben gespecialiseerd in prostaatkankerzorg. De patiënt verdient zorg op maat en eerlijke voorlichting over de verschillende behandelstrategieën.